Sommige mensen zijn gevoeliger voor stress dan anderen, maar we hebben er allemaal wel eens mee te maken. Dit is niet altijd een slechte zaak. Sterker nog, gezonde stress presteert beter. We blijven alert en gefocust om gepast te reageren wanneer we ons bedreigd voelen. Daarna zakt de spanning en kunnen we weer normaal werken. Bij stress worden meestal medicijnen voorgeschreven, maar dit is meestal geen goed idee. Gelukkig zijn er veel dingen die we zelf kunnen doen om stress te voorkomen of te verminderen.
Wat kunnen we zelf doen tegen stress?
Bij stress hebben we vaak het gevoel dat we niet bestand zijn tegen wat onze omgeving of we van onszelf verwachten. Sta je constant onder stress? Dan is het zaak om zo snel mogelijk actie te ondernemen voordat het te laat is. Stress kan snel chronisch worden, wat het alleen maar moeilijker maakt om er vanaf te komen.
Oorzaken van stress
Er zijn verschillende oorzaken voor stress. Het is meestal het resultaat van
- Een te hoge werkdruk
- Een negatieve werkomgeving
- Verlies van familie, vrienden of kennissen
- Scheiding
Naast deze omgevingsfactoren zijn er vaak persoonlijke factoren die bijdragen aan stress. Gepercipieerd als te ambitieus, onrealistisch of te verantwoordelijk. Perfectionisten zijn minder goed bestand tegen stress dan anderen. Bepaalde leefgewoonten, zoals slaapgebrek, te weinig lichaamsbeweging en gebrek aan ontspanning, kunnen ook leiden tot stress.
Gevolgen van stress
Stress heeft invloed op zowel je lichamelijke als je geestelijke gezondheid. De meest voorkomende zijn:
- Hoofdpijn
- Nek- en rugklachten
- Spijsverteringsproblemen
- Maag- en darmklachten
- Verminderde eetlust
- Verhoogde prikkelbaarheid en plotse stemmingswisselingen
- Vermindert geheugen, vergeetachtigheid, piekeren
- Concentratiestoornissen
- Verhoogde hartslag en versnelde ademhaling
- Slapeloosheid
- Angst, depressie of burn- out
- Vroege verouderingsverschijnselen
Chronische stress
Wanneer je constant onder druk staat, je niet meer kunt ontspannen of wanneer je stresstoestand blijft duren dreigt chronische stress.
Stress verminderen met de juiste voeding
Stress voorkomen doen we uiteraard door ons regelmatig te ontspannen en voldoende te slapen. De hoeveelheid slaap die we nodig hebben verschilt van persoon tot persoon. Terwijl de ene genoeg heeft aan vier uur slaap per nacht, kan de andere nooit genoeg slapen. Maar wist je dat je stress kunt voorkomen of beter onder controle kunt houden met het eten van de juiste voeding? Net zoals er voedingsmiddelen zijn die stress kunnen verminderen, zijn anderen oorzaak van stress of kunnen ze stress verergeren. Kortom, wat eet je best wél en wat niet om stress te voorkomen of onder controle te houden?
Stress voorkomen of verminderen met verse groenten
Dagelijks voldoende groenten eten, minstens 250 gram en liefst méér, is onmisbaar voor een betere lichamelijke en geestelijke gezondheid. Het is ook een makkelijke en uitstekende manier om je beter te wapenen tegen stress. Vooral voeding rijk aan magnesium werkt uitstekend tegen stress. Vooral magnesium
- Groenten met veel magnesium zijn vooral: spinazie, andijvie, alle soorten sla, broccoli, alle groene koolsoorten, bloemkool, paksoi, Chinese kool, tuin- en waterkers en asperges
- Peulvruchten: voornamelijk erwten, alle soorten bonen, groentekiemen, maïs, linzen en kikkererwten
Fruit
De meeste fruitsoorten bevatten veel vitamine C die je hoeveelheid cortisol helpt verlagen. Cortisol wordt aangemaakt onder invloed van stress. Cortisol noemen we niet voor niets het stresshormoon bij uitstek.
- Fruit met de grootste hoeveelheid vitamine C: guave, zwarte bessen en kruisbessen, kiwi, aardbeien, papaja, sinaasappels, pompelmoes, citroen, limoen, mandarijn, gedroogde abrikozen en vijgen
Stress voorkomen met vezels en complexe koolhydraten
Zowel voedingsvezels als langzame koolhydraten zijn belangrijke energiebronnen. Ze zorgen ook voor een stabiele bloedsuikerspiegel en voor een constante toevoer van energie. Zo blijft ook je bloedsuikerspiegel stabieler zonder energiepieken of dalen. Voedingsmiddelen met veel vezels en langzame koolhydraten zijn vooral alle soorten volkoren brood, volkoren pasta, bruine rijst, haver, havermout en linzen.
Met vette vis
Stress, vooral chronische stress, is vaak de oorzaak van verschillende ontstekingen en verhoogt het risico op aderverkalking en hart- en vaatziekten. De juiste vetzuren, zoals omega-3 vetzuren, kunnen stressvolle situaties voorkomen.
- Omega-3 vind je vooral in vette vis: dat zijn vooral wilde zalm, tonijn, forel, paling, schol en schelvis, heil- en tarbot, dorade, makreel, sardienen, sprot, haring en ansjovis
- Andere bronnen van vetzuren en omega-3: alle onbewerkte noten, plantaardige oliën (lijnzaadolie, walnootolie, hennepolie, olijfolie en koolzaadolie, in alle groene bladgroenten en in eieren
Deze voeding veroorzaakt of verergert stress
Verkeerde voeding eten kan zelfs stress veroorzaken of verergeren. Ben je stressgevoelig en wil je daar wat aan doen? Vermijd dan zoveel mogelijk deze voeding:
- Voeding rijk aan verzadigde vetten: alle soorten fastfood zoals hamburgers en pizza, alle gefrituurde gerechten, roomboter en margarines, volle melkproducten en kaas (+48), vet vlees, chocolade uitgezonderd pure chocolade), snoep, koekjes, gebak en chips
- Cafeïne: wanneer je meer dan vier kopjes koffie drinkt vergroot je risico op stress. Deze stof kan ook slaapproblemen en zenuwachtigheid veroorzaken
- Suiker: doet je bloedsuikerspiegel razendsnel stijgen. Dat zorgt voor een korte energiepiek, gevolgd door een even snelle daling, ook van je bloedsuikerspiegel. Je kunt dus suiker dus maar best vermijden.
Stress voorkomen door niet teveel, maar ook niet te weinig eten
Stress voorkomen of verminderen doe je in de eerste plaats gezond en natuurlijk te eten. Op de goede manier eten is ook belangrijk. Dat betekent dat je uiteraard niet te veel calorieën, maar ook niet te weinig eet dan is toegelaten. Als je te weinig of zelfs niet eet, zorgt dit voor misselijkheid, hoofdpijn of duizeligheid. Het zorgt ook voor een verminderde concentratie en extra stress. Eet dagelijks drie hoofdmaaltijden. Krijg je honger tussen de maaltijden? Kies dan voor natuurlijke, gezonde tussendoortjes zoals rauwe groenten, een stuk fruit, een handjevol of maximaal 25 gram onbewerkte (ongezouten, niet geroosterde of ongebrande) noten of een gekookt ei.